12 oktober 2019 – Vannacht heb ik wel wat last gehad van het geweld van de tyfoon. Het hotel is een stevig gebouw, maar de regen heeft de ramen behoorlijk gegeseld. Dichter bij Tokyo is dat nog erger, daar kunnen de wegen en dorpen de hoeveelheid water niet aan. Vooral niet, omdat de wind de golven tegen de kust opstuwt en daardoor het water niet vanaf land de zee in kan stromen. Het nieuws laat beelden zien van mensen die dakloos zijn geworden. Alleen de hulpdiensten en nood-shelters zijn open. Verder is Japan op slot. Zelfs in Nederland is het groot nieuws, vanwege de fomule 1 op Suzuka.
Het weer op Shikoku lijkt redelijk rustig te zijn
De weerberichten op televisie geven aan dat de tyfoon Shikoku voorbij is en nu aan land komt onder Tokyo. Bij de receptie check ik hoe vandaag het weer hier is. Volgens hen is er alleen veel regen te verwachten. Daarop besluit ik op weg te gaan naar tempel 1. Als ik naar buiten kijk, zie ik zelfs dat het gewoon droog is hier.
Een vliegende storm en soms regen
Buiten blijkt de wind stormachtig. Vooral de vlagen in deze vliegende storm zijn verraderlijk. Het wandelen gaat echter goed. Het helpt dat ik hier in de rivierdelta wandel en er dus geen bergjes en natuurpaden zijn. Ik volg vooral de wegen en voetpaden en die zijn nat, maar goed begaanbaar. Waar ik vooral last van heb, zijn de rukwinden, die aan mijn regencape trekken. Mijn regenbroek houdt het vocht prima buiten en dankzij de zware bewolking is het niet eens heet. Dat scheelt weer zweet.
Doorbijten en bikkelen
Via route <318> kom ik weer op de henro-trail. De regen varieert van een miezer tot soms een stortbui. Dan spat het water wel 10 cm omhoog van het wegdek. Mijn schoenen zijn waterdicht, maar via mijn sokken komt het water er toch in. Dat betekent doorbijten en bikkelen. Er is nauwelijks verkeer op de weg en vreemd genoeg beleef ik veel plezier aan de wandeling. Dat zal mijn masochistische ik wel zijn.
Even langs bij tempel 6
Bij het politiebureau ga ik rechtsaf en zie de henro-wegwijzers weer. Ik moet op mijn geheugen wandelen, want met dit weer mijn gids erbij pakken gaat niet en mijn iPhone is niet waterdicht. Toch zie ik veel herkenningspunten en het lukt me goed om de route te vinden. Vandaag besteed ik door de vliegende storm weinig tijd aan tempels, dus laat ik tempel 7, Jurku-ji, links liggen. Bij tempel 6, Anraku-ji, besluit ik wel even te gaan kijken. Hier sliep ik mijn tweede nacht in de gate. Daardoor heeft deze tempel een bijzondere plek in mijn hart veroverd.
Tempel 6, Anraku-ji
Ik herken de gate en terwijl ik naar binnen wandel, kijk ik even omhoog. Zo te zien is er nu niemand. Ik kan mijn rugzak en regenkleding hier mooi uitstallen, dan druppelen ze uit en kan ik ze straks weer aandoen. De tuin heeft ook in de regen een bijzondere charme. Door het vocht schittert alles me tegemoet. Het altaar bevindt zich in het gebouw en ervoor is een veranda. Dat betekent dat ik droog mijn kaarsjes aan kan steken en de wierook branden. Als ik naar binnen stap, zie ik dat er niemand in de nokyocho-office zit: zelfs als ik het had gewild, had ik hier geen stempels kunnen halen.
Van tempel 6 naar Ryozen-ji
De overige tempels sla ik over. Dat komt me met deze regen en vliegende storm het best uit en bespaart me ook een paar wandelingen naar links ten opzichte van de route die ik nu volg. Het is zo af en toe droog. Dat is wel zo fijn, dan kan ik die wapperende regencape uitdoen en laten drogen. Zo af en toe laat ik me natregenen omdat ik verwacht dat de buitjes maar kort duren. Ik speel een spel met de wind en regen; soms verlies ik en soms win ik. Uiteindelijk zie ik rond een uur of elf Ryozen-ji liggen. Dat is snel gegaan vandaag: om kwart voor zeven vertrokken en nauwelijks pauzes en geen tempelbezoek maakt echt wel uit in het aantal kilometers dat ik per uur kan afleggen.
Ryozen-ji, terug bij tempel 1
Na 20 kilometer ben ik op mijn bestemming aangekomen. Ik dank de tempelwachters een keer extra: zij hebben me ‘veilig begeleid’ van tempel zes naar hier en dat is wel een bedankje waard. Ik doe mijn ritueel in de main- en daishi-dou. Die weet ik nu wel te vinden! In mijn ritueel bedank ik de inwoners van Shikoku voor het feit dat ze me hebben ontvangen en geholpen tijdens de tocht.
Veel henro in de tempel
Er zijn veel henro in de tempel. De meeste starten vandaag niet, maar kopen hun outfit, doen een ritueel en kijken wat rond. Ik kom een Deens echtpaar tegen, dat met de Trans-Siberië Express naar China is gegaan en de boot vanaf Shanghai heeft genomen. Die hebben er al een heel avontuur opzitten en dan moeten ze nog gaan starten met de henro! Ze hebben 30 dagen en willen naast het wandelen ook de bus en trein gebruiken. Ik wens ze veel succes en plezier.
Ik ben bekend!
Twee vrouwen uit Italië en Spanje willen de tocht grotendeels met de trein maken en de stukken naar de tempels wandelen. Zoals je ziet, maakt het niet uit hoe je de henro-michi volgt: voor iedereen is er een passende manier. En dan kom ik twee Nederlandse vrouwen tegen. Eén van hen is Marga en die ken ik van Facebook. Ze herkent me van mijn berichten en vertelt me dat ze allerlei tips en trucs in haar opschrijfboekje heeft staan. Tips en trucs die ik heb gegeven… wat een eer! Zij wandelt voor de tweede keer en haar vriendin loopt voor het eerst. Ze zijn benieuwd hoe dat is om samen te wandelen. Ik wens ook hen veel succes en plezier.
Bewonderd door een Japanse henro
Dan komt een Japanse man op me af. Hij wil weten of ik vandaag mijn henro heb afgerond. Hij is onder de indruk van het feit dat ik in één keer rond ben gewandeld. Zoveel vrije dagen hebben Japanners niet. En dat ik in 45 wandeldagen bij tempel 88 aan was gekomen is helemaal bijzonder: volgens hem doen de meeste pelgrims daar langer over. Gloeiend van trots schiet ik een selfie-video waarin ik aangeef dat ik de tocht heb afgerond en post die op Facebook.
De tweede stempel van de tempel
Ik ga naar de nokyocho-office en vraag om de kechigan-stempel. Daarmee toon je aan dat je rond bent gegaan en de cirkel hebt gesloten. De datum waarop ik terug ben gekomen bij tempel 1 komt daarbij te staan. De kalligrafeur geeft aan dat ik daar trots op moet zijn: die datum is voor altijd verbonden aan de tyfoon Hagibis en die vliegende storm zal niet snel vergeten worden. Als o-setai krijg ik een soort rozenkrans van hem van bruine kralen.
Eten en dan moed verzamelen
Ik eet Udon in één van de restaurantjes naast de tempel. Om daar naar binnen te mogen, moet ik mijn rugzak en regenkleding wel buiten laten. Die vieze boel willen ze niet binnen hebben! Ik geniet van de hete soep en betaal maar 410 Yen voor de stevig gevulde kom. Rond een uur of één besluit ik mijn geluk te beproeven bij het henro house: veel te vroeg, maar gezien de tyfoon zullen ze vast opendoen.
Henro house Ichiban Mouzen douri
Omdat ik veel te vroeg ben, hoop ik dat ik toch welkom ben. Normaal ben je vanaf -op zijn vroegst- 15:00 welkom. En nu ben ik veel eerder. Als ik bij het henro-huis aankom, zit alles potdicht. Ik hang mijn regenkleding alvast buiten aan de stangen te drogen. Dat zou ik anders later moeten doen. Gelukkig hangen ze hier in de luwte en de vliegende storm loeit niet zo erg meer. Ik zie niemand binnen en op mijn ‘Sumimasen’ komt geen respons. Daarop besluit ik buiten te wachten.
Een Spanjaard doet open
Hier is het droog en ik heb toch niets beters te doen. Op een gegeven moment hoor ik iets bewegen in het huis. Ik ga naar de voordeur en word begroet door een jongeman. Hij blijkt Spaans te zijn en is als een soort stagiair actief in het henro-huis. Hij laat me binnen en neemt me mee naar de eigenaresse. Ze herkent me van de nacht dat ik hier eerder geslapen heb. Toen heeft ze me wegwijs gemaakt in de soetra’s en een beetje aan de hand genomen.
Spraakverwarringen
De eigenaresse wil graag via haar vertaalcomputer met me praten. Dat levert soms bijzondere gesprekken op. Als zij Mark-san (mijnheer Mark) zegt, vertaalt dat ding het naar Mark-drie. En dat is nog een simpele verhaspeling. Omdat de Spanjaard heel goed Japans spreekt, kan hij als tolk fungeren. En passant vertaalt hij ook nog even de kromme uitkomsten van de vertaalcomputer, waar we allemaal hard om moeten lachen. Door het tolken leer ik weer wat woorden en zinnen. Dat is fijn!
Terug in mijn ‘oude’ kamer
Ik krijg dezelfde kamer als de vorige keer. Mijn rugzak moet op een plastic zeiltje liggen, want die is nat en mag natuurlijk niet op de tatami-vloer liggen. Nadat ik me in de o-furo opgefrist heb, word ik geroepen voor het diner. Vandaag mag ik er niet op uit om zelf iets te halen, dus bij grote uitzondering heeft ze gekookt voor een bezoekster van haar, de Spanjaard en mij. Dat is luxe en lekker!
Access Awa moet aangesproken worden op zijn gedrag
Ze wil vooral weten waar ik afgelopen nacht geslapen heb, want daar hadden ze me niet mogen laten gaan vanwege de vliegende storm. Er is een tyfoon-alarm afgegeven en iedereen moet binnen blijven op een dag als vandaag. Ze is echt boos op het hotel, dat ze me niet beschermd hebben. En volgens haar zouden ook alle winkels dicht zijn (ik heb haar maar niet uit de droom geholpen: de konbini waren gewoon open).
Bezoek aan Koyasan plannen
Tijdens het eten praten we over de henro. Ze luistert geïnteresseerd naar mijn ervaringen en we bespreken de plannen die ik heb om naar Koyasan te gaan. Ze geeft aan dat ze via haar contacten wel een overnachtingsplek voor me kan regelen. En precies op dat moment komt er een berichtje binnen van Martina. Ze is vandaag met de trein via Bando-eki naar Ryozen-ji gegaan en inmiddels in Tokushima in een hotel. Ze vraagt of ik nog steeds naar Koyasan ga. Als ik aangeef dat ik dat net aan het regelen ben, vraagt ze me of ik wil zorgen dat zij mee kan. De oude dame van het henro house heeft haar nog helder voor de geest: Martina is hier twee nachten geweest. Ze zorgt er direct voor dat we samen in Koyasan bij Muryokoin kunnen overnachten.
Hoe in Koyasan te komen na een vliegende storm?
Ik krijg uitgebreide instructies hoe ik met de trein naar Tokushima, van daar naar de veerboot en vanaf de veerboot naar Koyasan kan komen. Met een combinatieticket voor de boot en trein is dat ook nog eens redelijk geprijsd. Ze pakt de timetable erbij en geeft aan dat we dan bijtijds op moeten staan, willen we de eerste veerboot halen. Van de monniken in Koyasan heeft ze gehoord dat de cable-car vandaag niet reed: Koyasan was daardoor onbereikbaar. We hopen dat het morgen beter is. Dat betekent morgen om 6:00 op en snel ontbijten. Ik geeft Martina door dat ze vroeg op het station moet zijn.
Welke stempels moet ik daar halen?
Hier krijg ik op het hart gedrukt om in Koyasan minimaal twee stempels te halen! Kongōbuji en Kōbōdaishi-Byō. Gezien de weersvoorspelling ben ik benieuwd of de Ferry wel gaat, want anders moet ik met de bus over de brug. En beide alternatieven zijn spannend! Gelukkig heeft Kukai tot op heden zijn best gedaan de tocht soepel te laten verlopen. Waarom zou dat nu stoppen?
De route guide wordt doorgegeven
Na het eten praat ik nog even met de Spanjaard en geef hem de route-guide die met Xavi al een keer het eiland rond is gegaan. Martina, Xavi en ik hebben er een persoonlijke tekst in geschreven en wat tips, zodat een volgende henro er een mooie tocht mee kan maken. De Spanjaard weet niet of hij het aandurft en of hij de tijd heeft, maar zijn hostess zegt dat hij het maar gewoon moet gaan proberen. Ik zie het hem nog doen ook!
Mijmeringen in bed
’s Avonds bedenk ik me hoe hartverwarmend het is hoe de bewoners van Shikoku de Henro ontvangen, steunen en helpen. Ik ben trots op mezelf vanwege het volbrengen van de tocht. In 47 dagen 88+1 tempel bezocht en een kleine 1200 km gewandeld. Maar ook blij dat ik komende week weer thuis ben!
Na de laatste stempel kan ik mijn witte pelgrimsvest uitdoen! Overigens las ik, dat als je nog meer blanco pagina’s in je nōkyōchō hebt, je in Koyasan bij de belangrijkste Shingon tempels ook nog aanvullende stempels kunt halen. Zoals bij deze: https://www.japan-guide.com/e/e4908.html