7 oktober 2019 Gisteravond voor het slapen gaan had ik nog even contact met Xavi, de Spanjaard uit Barcelona die ik bij Kamino-yo onsen tegen was gekomen op mijn derde wandeldag en voor het laatste mijn zesde dag. Hij loopt een stuk achter me en heeft op Facebook de posts van mij over tsuyado gelezen en gebruikt. Hij heeft het plan om tot tempel 78 te lopen vandaag. Hij zit me dus op de hielen, want ik verwacht vandaag tempel 80 te halen.
Ik ben elders met mijn gedachten
Als ik om zes uur opsta, laat ik een onrustige nacht achter me. Vanavond heb ik een gesprek over een mogelijke opdracht. Vanuit het Ministerie van Justitie en Veiligheid loopt een selectieprocedure en één van de stappen daarin is een kennismaking met de programmadirecteur. En laat dat gesprek nou net voor vanavond Japanse tijd gepland zijn! Ik ben er de hele nacht mee bezig geweest.
Mooi weer, maar vandaag spookt het in mijn hoofd
De zon schijnt, de temperatuur is aangenaam, zo af en toe trekt een sluiertje bewolking langs. Eigenlijk zijn dat allemaal ingrediënten voor een prachtige wandeldag. Toch struikel ik een paar keer, merk dat ik afgeleid ben en daardoor moeite heb de route te volgen. Kortom: ik ben vandaag niet in het hier en nu. Vandaag spookt het in mijn hoofd. En dat terwijl Kagawa de prefectuur van het ‘Nirvana’ moet zijn. Bah, hoe schud ik dit van me af?
Gelukkig afleiding in de tempels
De tempels liggen hier dicht op elkaar. Ik heb mijn planning gedaan voor vandaag. De wandelafstand is redelijk te doen. Ik wandel langs vijf tempels, waarmee ik ongeveer drie uur zoet ben. Qua kilometers kom ik uit op een aantal wat kortere afstanden, het is maar 3 km naar tempel 76. Als ik dan verder ga, wandel ik 4,2 km naar tempel 77 en van daaruit 7,3 km naar tempel 78. De laatste twee tempels liggen iets meer dan een uur uit elkaar met 5,7 km en 6,1. Met mijn gemiddelde snelheid van 5,5 à 6 km per uur ben ik vandaag dus zes uur aan het wandelen over de 26,5 km in totaal. Waarom ben ik iedere keer bezig met dat rekensommetje? Ik wil de tocht beheersen… en dat is eigenlijk niet de bedoeling. Vandaag spookt het in mijn hoofd.
Tempel 76, Konzō-ji
Wat is dit een leuke tempel! Ik hou van compacte en overzichtelijke tempels en deze is perfect van omvang. Het is er nog rustig, want ik ben er net nadat de tempel open is gegaan. Ik kan er rustig mijn ritueel doen. Als ik klaar ben, komt er een man aanlopen, die met een metalen ‘kam’ de bak waarin de wierrook gebrand wordt aanharkt. Hij maakt er mooie symmetrische patronen in. Dat heeft hij vast vaker gedaan!
Gym in de tempel
Net voordat ik door de gate naar buiten wandel, zie ik een groepje dames op leeftijd gymnastiekoefeningen doen. Dat kan hier gewoon in de tempel op een vers aangeharkt stukje van het terrein. Ik geniet even van hun bewegingen, zwaai naar ze en loop door. Achter me kwetteren ze opeens allemaal met elkaar, blijkbaar heb ik indruk gemaakt.
Een boeddha van klei
Ik wandel verder en heb er lekker de pas in. Opeens hoor ik een man ‘o-henro-san!’ roepen. Ik kijk om en zie iemand zijn achtertuin doorrennen naar een hekje. Blijkbaar wil hij me iets geven, dus ik wandel terug. Hij blijkt een klein poppetje van klei van een boeddha in zijn handen te hebben. Dat biedt hij me aan als o-setai. Hij vraagt waar ik vandaan kom en nadat ik mijn osame-fuda heb overhandigd, draait hij zich alweer om. Via Facebook kom ik erachter dat veel henro die ervaring hebben met hem. Iedereen krijgt een poppetje en in het poppetje zit ook nog eens een wens. Wat hebben de bewoners van Shikoku toch mooie rituelen rond de henro ontwikkeld.
Tempel 77, Dōryū-ji
Waar de route rechtsaf slaat, ligt in de hoek een tempel. Ook hier weer een overzichtelijke opbouw en een compacte structuur. Er hangt een mooie lijn met boeddhistische vierkante vlaggen aan de tempel, die in de ochtendzon een prachtige gouden glans heeft. Ik doe rustig mijn ritueel en haal de stempels in de nokyocho-office. Het is even zoeken naar de uitgang en ik besluit via de gate weer naar buiten te gaan. Ik kijk even bij de henro-shop en koop daar een nieuw pakje met osame-fuda, daar ben ik bijna doorheen en de henro is nog niet afgelopen! In die shop krijg ik een blikje cider, snoepjes en een gevouwen henro aangereikt als o-setai.
Tempel 78, Gōshō-ji
Onderweg naar Gōshō-ji leid ik mezelf af door foto’s te maken van de wandelpaden. Die zijn op de meest vreemde manieren aangelegd en onderbroken, ze schuiven van links naar rechts naast de weg en stoppen vaak ineens. Daar kan ik een mooie post van maken voor Facebook om aan mijn vrienden en familie te tonen. En dan sta ik opeens bij een asfaltweggetje omhoog naar de tempel. De struikjes zijn perfect geknipt, alles is blinkend schoon en strak in de verf. Dit zou zo een Disney-tempel kunnen zijn. Binnen is net een buslading henro bezig met hun ritueel. Gelukkig is de monnik bij de nokyocho-office zo lief om mijn boek tussendoor te tekenen. Dat scheelt wachten, want de begeleider van een volgende bus had zijn stapel boeken ook al aangeboden….
Tijd voor lunch
Als ik door een overdekte winkelpassage wandel, merk ik dat ik honger begin te krijgen. Na de passage is een grote winkelgalerij en daartegenover zit een Udon-restaurant. Ik ga naar binnen, vind een plekje en stal mijn rugzak naast de deur. Dat blijkt een fout, want de deur schuift precies tegen mijn rugzak aan. Die moet daar dus snel weg en vindt een plekje onder mijn ‘tafeltje’. Ik ga naar het buffet, bestel de Udon en zoek wat tempura erbij uit. Met mijn dienblaadje vol ga ik weer zitten en eet even lekker. Het zit hier vol en zodra er iemand opstaat, schuift een nieuwe bezoeker aan. Als ik mijn blaadje bij de afwas inlever, zie ik dat er nu buiten een rij staat. Ik was blijkbaar net op tijd!
Tempel 79, Tennō-ji
Als ik aan kom lopen, denk ik dat een Shinto-shrine de tempel is. Het dringt pas tot me door als ik allerlei beelden van dieren, die als ‘wakers’ bij de altaren staan, zie. Ik ben er blijkbaar nog niet. Ik wandel door en sta opeens ‘in de tempel’. De beide altaren zijn klein en dicht op elkaar geplaatst. De nokyocho-office ligt achter een ommuurd terrein. En als ik naar de monnik zoek, blijkt dat ik met een bel moet rinkelen om hem te roepen. Best een bijzondere situatie, dat ben ik niet gewend.
Aangeroepen door een dame langs de route
Ik wandel van tempel 79 naar 80 en kom route <11> weer tegen. Daar roept een dame naar me, terwijl ik langs een apotheek loop. Ze spreekt me aan in goed Engels. Natuurlijk wil ze weten waar ik vandaan kom of ik de tocht wandelend afleg en hoelang ik in Japan blijf. Ik geef haar een van mijn osame-fuda. Die had ik in het hotel al beschreven. Op deze stond een wens: ik wens je goede gezondheid toe.
Mijn hart breekt
Als ik die tekst voor haar vertaal, geeft ze me opeens een knuffel. Ze komt net bij de apotheek vandaan, vertelt ze. Haar man is ziek thuis en kan niet zelf zijn medicijnen halen, dus is zij even met de auto naar de apotheek gereden. Op zich is daar niets vreemds aan, tot ze me laat zien dat ze een infuusnaald in haar pols heeft zitten. Wat blijkt: ze ligt zelf in het ziekenhuis. Ze is dus uit het ziekenhuis gekomen, is medicijnen gaan halen en kwam toen een wandelende pelgrim tegen. Dat moet een goed voorteken zijn! Vervolgens biedt ze me ook nog haar excuses aan, dat ze me geen maaltijd en overnachtingsplek kan aanbieden. Alsof ze zelf al niet genoeg zorgen heeft. We nemen afscheid met een laatste knuffel en terwijl ik doorloop, schiet ik vol: wat een emotionele ontmoeting was dat!
Tempel 80, Kokobun-ji
Iets na drie uur kom ik aan bij tempel 80. Dat is de Kokubin-ji van Kagawa. Deze tempel is ommuurd en binnen de muren is een mooie tuin aangelegd. Naar mijn smaak is het net iets te veel aangeharkt. Ik doe mijn eerste ritueel en kijk even rond. Voor het tweede ritueel moet ik de nokyocho-office binnen, die eruitziet als een schuur. Daar tref ik het tweede altaar aan. En in de nokyocho-office kom ik een Japanner tegen die ik al drie keer eerder heb gezien. We groeten elkaar vriendelijk en gaan ieder onze eigen weg. Buiten lees ik, dat er gewerkt wordt aan vernieuwing van de daishi-dou. Ik hoop dat daarmee de sfeer wat vriendelijker wordt. Als ik de tempel verlaat, krijg ik een setje tandenstokers als o-setai.
Zoeken naar Azusa
Ik wandel rond in de buurt van de tempel op zoek naar mijn overnachtingsplek. Ik zie wel de ryokan die dicht was, maar geen enkel teken van een minshuku. Ten einde raad schiet ik een jongeman aan die aan zijn auto aan het sleutelen is. Hij kan me wel helpen en leidt me naar een eettentje. De baas daarvan komt naar buiten en wijst me de weg naar een klein ‘appartement’, waar ik vannacht alleen verblijf. Een oude badkamer, wrakkige leren bank en een slaapkamer met vloerbedekking en een futon vormen de inrichting. Het ruikt er naar een anti-schimmel-middel. Ik ga me snel wassen en zoek een rustige plek.
Eten en voorbereiden
De baas van het restaurant komt me net voor zes uur snel wat te eten brengen en wil straks wel even bellen met Kirara-onsen om die plek te reserveren voor me. Hij heeft Udon, een schnitzel, worstjes en een dikke plak gebakken tofu voor me. Daarmee zit mijn buik wel vol, ik moet zelfs iets overlaten. Ik pak mijn spullen en bereid me voor op het intakegesprek.
Kennismaking met een mogelijke opdrachtgever
Het gesprek met mijn potentiële opdrachtgever verloopt prima. Eigenlijk hebben we vooral gepraat over mijn tocht in Japan, mijn overwegingen en een klein beetje over mijn ervaringen in de strafrechtketen. Met een half uurtje waren we rond. Hij gaf aan dat ik na de herfstvakantie maar een afspraak moest maken met een van de programmacoördinatoren om de rest te regelen. Blijkbaar was ik door de eerste ronde!
Regelwerk voor morgen
De baas komt de restjes van de maaltijd ophalen en belt ook nog even naar de onsen. Daarmee is het geregeld. Of ik direct even wil betalen, dan is dat ook maar geregeld. Morgenochtend brengt hij om 6;30 het ontbijt. In totaal kost het 5.500 Yen. Daar kan ik zeker niet over klagen. Morgen wandel ik via twee bergtempels door naar Kirara-onsen. Ik hoop dat ik daar lekker kan weken in de publieke baden. Ik ben benieuwd!